Wraz z nowym rokiem weszła w życie nowa reforma polskiego systemu podatkowego Polski Ład. Jak wyglądają związane z nim zmiany? Czego można się po nim spodziewać? Przestawimy to w dzisiejszym artykule.
Spis Treści
e-Pit dla ułatwienia
W ramach usługi e-PIT otrzymuje wstępnie wypełnioną deklarację podatkową za poprzedni rok. Dzięki temu nie musimy go wypełniać od podstaw, a jedynie sprawdzamy, czy wszystko się zgadza, na nanosimy ewentualne poprawki lub nic nie robimy. Po 30 kwietnia wniosek wypełniony przez fiskus zostanie potraktowany jako oficjalny. Zatem nie trzeba nic zbytnio robić, by zeznanie roczne zostało złożone.
Czym są progi podatkowe?
Są to stawki podatku dochodowego od osób fizycznych. Od 20222 r wyglądają następująco:
- Pierwszy próg – 85 528 – 120 tys. zł (17%)
- Drugi próg – powyżej 120 tys. zł (32%)
Progi podatkowe nie biorą pod uwagę, jaką jest miesięczna kwota pensji, ale jak wiele zarobiło się przez cały rok i to z różnych źródeł dochodu, czyli kwoty, jaką otrzymujemy na rękę bez kosztów uzyskania dochodu oraz składek.
Jak prezentuje się skala podatkowa PIT w 2022 r.?
Skala podatkowa PIT to wzór, który pozwala określić, jaka jest wysokość podatku dla podatników i dotyczy każdego bez względu na podpisaną umowę. Bierze się ją pod uwagę także w przypadku działalności gospodarczej. Przeważnie rozlicza się w trybie miesięcznym lub kwartalnym
- Do 120 tys. zł
- 17% – kwota zmniejszają podatek 5 100 zł
- Powyżej 120 tys. zł
- 15 300 zł + 32 % nadwyżki ponad 120 tys. zł
Kwota wolna od podatku
Kwota wolna od podatku jest kwotą zarobku, do której nie odlicza się żadnego podatku. Od 2022 r. wynosi ona 30 tys. zł. Dlatego można otrzymać pełny zwrot podatku, jeśli suma naszych zarobków nie przekracza tej kwoty. Jednak im wyższa kwota zarobków, tym niższy zwrot.
Jak wyliczyć kwotę zmniejszają podatek
Kwota zmniejszająca podatek od 2022 roku wynosi 5100 zł, gdyż 30 000 zł x 17% = 5100 zł. Ta kwota to wysokość podatku obliczona od kwoty wolnej.
Pierwszy próg podatkowy w podatku dochodowym
Pierwszy próg, jak zostało wspomniane wyżej, dotyczył osób, których dochody nie będą przekraczały 85 528 zł brutto. Do tej grupy zalicza się aż 95% Polaków. Obecnie jednak próg wzrósł do kwoty 120 tys. zł. Będzie to zatem dotyczyło wszystkich osób, których miesięczne zarobki nie przekraczają 10 tys. zł brutto.
Za odprowadzanie kwoty jest odpowiedzialny pracodawca, a nie pracownik. Zatem kwota, jaką otrzymuje pracownik jest niższa od kwoty brutto na umowie. Od tego odciąga się procent, który został przypisany do pierwszego progu.
17 % jest odprowadzane do urzędu. Po zakończeniu roku podatkowego podlega to weryfikacji. Wtedy:
- Może być konieczne dopłacenie konkretnej kwoty – jeśli zarobki przekroczyły 120 tys. zł.
- Dokonany będzie zwrot nadpłaty – w przypadku nieprzekroczenia kwoty 120 tys. zł.
- Nie będzie konieczna dopłaca ani nie zostanie zwrócona nadpłata.
Drugi próg podatkowy
Jest to próg dla osób, które rocznie przekraczają 120 tys. zł brutto zarobku. Rzadko kiedy jednak zdarza się, by ktoś zarabiał więcej niż 10 tys. zł miesięcznie. Jeśli jednak już tak jest, to przeważnie taka osoba decyduje się na wspólne rozliczanie się z małżonkiem. Dzięki czemu kwota progu zwiększa się dwukrotnie. Jest to opłacalne rozwiązanie szczególnie dla małżeństw, w których jedna z osób przekracza 10 tys. zł miesięcznie, a druga nie ma az tak wysokich zarobków.
Często jednak nieświadomie ludzie przekraczają ten próg. Przeważnie jest to związane z niedopatrzeniem np. zapomnienie o doliczeniu kwoty premii. W takiej sytuacji pracownik może poprosić o rozliczanie według 32% lub rozliczać się dalej według stawki 17%, ale razem z małżonkiem.
Wspólne rozliczanie małżonków.
Wspólne rozliczanie się jest możliwe, gdy osoby:
- Są w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy;
- Nie mają rozdzielności majątkowej;
- Dochody są opodatkowane na zasadach ogólnych.
W takiej sytuacji progi są podwójne. Maksymalna kwota roczna zarobków wynosi 240 tys. zł, a kwota wolna od podatku podnosi się do 60 tys. zł.
Trzeba jednak zauważyć, że oboje małżonków musi się zgodzić na wspólne rozliczanie się. Jeśli któreś z nich zrezygnuje z tego, zasada podwojenia nie będzie działać, a od kolejnego miesiąca zaliczka na podatek dochodowy znów będzie odprowadzana na podstawie zasad ogólnych.
Zerowy podatek dla rodzin i seniorów
Pojawił się PIT-0 dla rodzin, w których jest przynajmniej czwórka dzieci. Takie rodziny nie muszą odprowadzać jakiekolwiek podatku.
Podobnie sytuacja ma się w przypadku seniorów, którzy mają już wiek emerytalny i mogą pobierać emeryturę, ale rezygnują z niej na rzecz dalszej pracy. Do kwoty 85 528 zł rocznie mogą być zwolnienie z podatków. Bez względu na to, czy pracują w oparciu o umowę czy prowadząc własną działalność gospodarczą.
Emerytury do 2,5 tys. zł brutto także pozostają bez podatku.
Jakie ulgi otrzyma klasa średnia?
Od 2022 nie można odliczać składki zdrowotnej od podatku. Jednak klasa średnia otrzyma inne ulgi. Jedną z nich jest możliwość odliczenia od dochodu kwoty zależnej od wysokości rocznych dochodów danej osoby.
Dotyczy to głównie osób, które zarabiają rocznie 68 412 – 133 693 zł rocznie (5 701 – 11 14 141 zł miesięcznie). Do przychodów zalicza się wynagrodzenia oraz wszystkie świadczenia rzeczowe i nieodpłatne czy premie pieniężne.
Jakie ulgi przeznaczono dla przedsiębiorców?
Polski Ład obejmuje swoimi ulgami także grupę przedsiębiorców. Część starych ulg zostanie nieco zmodyfikowana.
Wśród najważniejszych można wymienić:
- Ulga B+R – ulga badawczo-rozwojowa przeznaczona na pace nad nowym produktem. Można odliczyć do 200 % kosztów.
- Ulga na CSR – przeznaczona dla osób, które działają w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu. Dzięki temu można odliczyć nawet 50% kosztów od podstawy opodatkowania, jeśli koszty te zostały przeznaczone na działalność kulturalną, edukacyjną czy sportową.
- IP BOX – pozwala na skorzystanie jednocześnie z IP BOX i ulgi B+R w ramach jednego dochodu.
- Ulga na prototyp – dzięki temu można odliczyć nawet 30% kosztów w tamach B+R w przypadku m.in. próbnego egzemplarza produktu, wprowadzania go na rynek i uzyskiwania zezwoleń czy certyfikatów.
- Ulga na IPO – pozwala na obniżenie kosztów pierwszej emisji akcji do obrotu giełdowego. Chodzi tutaj np. o wydatki na opracowanie prospektu do 150 % czy usługi prawne do 50%.
- Ulga na robotyzację – odlicza się 50% kosztów w przypadku np. zakupu nowych robotów, maszyn czy na szkolenia dla pracowników.
Spółki komandytowe, komandytowo-akcyjne, spółki akcyjne i spółdzielnie mogą dodatkowo skorzystać na zniesionym limie przychodowym.
Inne ważne ulgi na zasadach ogólnych
Warto także zerknąć na inne ulgi, na jakie można liczyć, jeśli będziemy się rozliczać na zasadach ogólnych. Można tutaj wymienić takie ulgi jak:
- Ulgę internetową
- Odliczenie podatku zagranicznego
- Ulgę na dziecko
- Ulgę rehabilitacyjną
- Ulgę termomodernizacyjną
- Odliczenie wpłatą na IKZE
- Ulgę związaną z darowiznami.
Co należy wziąć pod uwagę w przypadku brutto i netto?
Na początek warto odróżnić kwotę brutto od netto, gdyż pomaga to przy dalszym rozliczaniu się.
Kwota brutto zawiera w sobie wszystko. Jest to pełne wynagrodzenie, podatek, składki ZUS, jakie musi pokrywać pracownik. Za to kwota netto to dosłownie pieniądze, które trafiają do pracownika. Zatem nie ma tutaj mowy o składkach i podatkach.
Zatem, gdy planujemy miesięczne wydatki, zawsze bierzemy pod uwagę jedynie kwotę netto, która pokazuje, ile w rzeczywistości zarabiamy. Kalkulator wynagrodzeń może nam pomóc w ustaleniu poszczególnych kwot (kwotę netto, podatek, składki ZUS, ulgę podatkową), gdy znamy wartość brutto. Na początek należy wprowadzić do kalkulatora najważniejsze dane związane z wynagrodzeniem pracownika. Kalkulator wyszczególnia trzy najważniejsze informacje dotyczące wynagrodzenia pracownika: płacę netto, brutto oraz koszt pracodawcy. Wynik jest przedstawiony w tabeli. Trzeba jednak brać pod uwagę to, że od 2022 minimalna krajowa wynosi 3010 zł brutto miesięcznie. Co może być pomocne w przypadku panującej obecnie inflacji.