O upadłości konsumenckiej mówi się coraz częściej. Przyczyną tego stanu jest nie tylko pogarszająca się sytuacja finansowa Polaków, ale również wejście nowelizacji ustawy upadłościowej w marcu 2020 roku. Liberalizacja ustawy poskutkowała zwiększoną liczbą osób, którym sąd pozytywnie rozstrzygnął wniosek o upadłość konsumencką. Bardzo często zdarzają się sytuacje, w których małżonkowie posiadający wspólnotę majątkową popadli w niewypłacalność. Czy istnieje możliwość wspólnego ogłoszenia upadłości konsumenckiej?
Spis Treści
Czym jest upadłość konsumencką?
Zanim przejdziemy do wyjaśnień odnośnie możliwości wspólnego ogłoszenia upadłości konsumenckiej wraz z małżonkiem, napiszemy, czym jest sama upadłość konsumencka.
Upadłość konsumencka jest postępowaniem sądowym mającym na celu częściowe lub całkowite oddłużenie konsumenta, jak również spłatę jego wierzytelności. Możliwa jest wówczas, gdy sąd rozstrzygnie o niewypłacalności osoby fizycznej, posiadającej zdolność prawną. Niewypłacalność jest natomiast stanem, w którym konsument nie jest w stanie spłacić swoich zobowiązań finansowych, przy jednoczesnym regulowaniu aktualnych potrzeb życiowych. Inaczej mówiąc, konsument ma zbyt niskie dochody, by spłacać zadłużenia i opłacać bieżące rachunki i ponosić koszty życia. Stan ten musi trwać co najmniej trzy miesiące. Wracając do samej definicji konsumenta, jest to każda osoba, która nie prowadzi działalności gospodarczej, lecz posiada zdolność prawną, która przyznawana jest każdemu polskiemu obywatelowi w dniu narodzin.
Każdy konsument może złożyć wniosek do sądu upadłościowego o wszczęcie postępowania upadłościowego. Jeśli sąd uzna wniosek za zasadny, ogłasza konsumenta upadłym. Z chwilą ogłoszenia upadłości, konsumentowi przyznany jest syndyk. Do głównych zadań syndyka należy likwidacja (sprzedaż) majątku upadłego konsumenta i rozdzielenie uzyskanej kwoty pomiędzy wierzycieli. Jeśli likwidacja masy upadłości nie pokryje wszystkich wierzytelności, syndyk tworzy plan spłaty wierzytelności, który ze względu na przyczynę powstania niewypłacalności może trwać od 3 do 7 lat. W przypadku, gdy upadły konsument nie posiada majątku, jego stan zdrowia lub wiek nie pozwalają na podjęcie pracy zarobkowej sąd może umorzyć jego długi.
Czy można ubiegać się o upadłość konsumencką wraz ze współmałżonkiem?
Przepisy polskiego prawa upadłościowego nie uwzględniają złożenia przez małżonków wspólnego wniosku o ogłoszenie upadłości. Jednakże małżonkowie mogą złożyć swoje wnioski w jednym piśmie procesowym (nadal płaci się za każdy wniosek). Najczęściej w sytuacji, gdy niemal cały majątek stanowi wspólność majątkową małżonków, a mają oni praktycznie te same zobowiązania (wspólny kredyt, wspólna szybka pożyczka, wspólne zakupy na raty), sąd łączy obie sprawy do rozpoznania (pod jedną sygnaturą). Nie mniej jednak nawet gdy sprawy małżonków zostaną połączone, to i tak każda ze spraw zachowa odrębność, a sąd będzie analizował sytuację prawną każdego z małżonków osobno. Sąd sprawdza, czy po stronie każdego z małżonków wystąpiły przesłanki do ogłoszenia upadłości. Może więc dojść do sytuacji, w której jeden z małżonków spełni ustawowe wymogi do ogłoszenia upadłości – wtedy sąd ogłosi upadłość wobec tego konsumenta. Natomiast drugi nie i w tym wypadku sąd oddali wniosek, a wnioskodawcy temu pozostanie wniesienie zażalenia bądź pogodzenie się z rozstrzygnięciem sądu.
